Witamina B5 ma swoje źródło w wielu produktach, lecz mimo to niekiedy spotykamy się z niską zawartością tej witaminy. Jest niezbędna, by procesy życiowe komórek zachodziły prawidłowo oraz wykazuje największą spośród witamin wrażliwość na czynniki zewnętrzne. Co warto wiedzieć o witaminie B5?
Za co odpowiada kwas pantotenowy, czyli witamina B5?
Witamina B5 jest mieszaniną związków, w których składzie znajduje się właśnie kwas pantotenowy. Oprócz niego na witaminę B5 składa się także aktywna biologicznie forma kwasu pantotenowego, czyli koenzym A, pantenol oraz pochodna kwasu pantotenowego: panteina. W pożywieniu kwas pantotenowy występuje w formie koenzymu.
Witamina B5 bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych, cholesterolu, hormonów sterydowych, witaminy A oraz D, a także hemoglobiny i neurotransmiterów (serotoniny i dopaminy). W związku z tym, że kwas pantotenowy jest współodpowiedzialny z pracę układu nerwowego i produkcję hormonów przed nadnercza decydujących o reakcjach na emocje i stres, witamina B5 nazywana jest witaminą antystresową. Ponadto opóźnia tworzenie się zmarszczek, siwienie, pomaga w regeneracji tkanek, poprawia stan włosów i pigmentację skóry. Przez udział w produkcji przeciwciał przyczynia się do poprawy odporności.
Objawy niedoboru są niezwykle rzadkie.
Wśród objawów wskazujących na niedobór witaminy B5 w organizmie, wymienia się przede wszystkim skurcze nóg, bóle mięśni i stawów, wypadanie włosów i łysienie, omdlenia, zmiany skórne np. wypryski, trądzik, sucha skóra, czy odbarwienia skóry. Charakterystycznym objawem niedoboru tej witaminy jest pękanie w kącikach ust, a czasem nawet oczu. Można zaobserwować także kłopoty ze wzrokiem, uczucie zmęczenia, rozdrażnienia, a nawet odrętwienia. Zaburzenia snu, biegunki, wzdęcia, długo gojące się rany oraz obniżona odporność są kolejnymi skutkami niedoboru.
Jednak na skutek znacznego rozpowszechnienia w produktach spożywczych zwykle nie obserwuje się u ludzi objawów braku tej witaminy. W eksperymentalnym niedoborze u ludzi stwierdza się bowiem zespół „palących stóp”, a ponadto zmęczenie, dolegliwości przewodu pokarmowego i zaburzenia snu. Najnowsze badania każą przypuszczać, że u niektórych ludzi mogą występować biochemiczne niedobory kwasu pantotenowego; jego niską zawartość stwierdzono m.in. u osób w podeszłym wieku, kobiet stosujących środki antykoncepcyjne, alkoholików oraz u osób z zaburzeniami przewodu pokarmowego.
Co jeszcze warto wiedzieć o działaniu kwasu pantotenowego?
Działanie kwasu pantotenowego ma szeroki zakres. Dzienne zalecane zapotrzebowanie na kwas pantotenowy dla osób dorosłych wynosi od 5 do nawet 7 mg na dzień. Trudno wskazać jeden proces, w którym uczestniczy witamina B5. Aktywna postać kwasu pantotenowego (koenzym A) bierze udział w ponad stu reakcjach metabolicznych, które zachodzą w organizmie człowieka- zaczynając od układu nerwowego, przez kondycję skóry czy włosów, aż po procesy metaboliczne.
